Odszkodowanie czy zadośćuczynienie? Poznaj różnicę!
Czym są odszkodowania?
Odszkodowanie jest to świadczenie, które należy się poszkodowanemu. Poszkodowany jest to osoba, której została wyrządzona szkoda np. naruszone zostały jego prawnie chronione dobra lub interesy. Odszkodowania można domagać się bezpośrednio od sprawcy szkody, podmiotu odpowiedzialnego z mocy prawa za naprawienie powstałej szkody czy podmiotu odpowiedzialnego za naprawienie szkody z uwagi na postanowienia wynikające ze stosownej umowy wiążącej. W tym ostatnim przypadku mamy styczność z zakładem ubezpieczeń za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego. Jak uzyskać odszkodowanie od ubezpieczyciela? Poszkodowany musi udowodnić, że poniósł szkodę. W trakcie postępowania niekiedy może być to trudne, wobec czego warto by kancelaria radcy prawnego czuwała nad procesem udowadniania czy szkoda miała miejsce i jaka jest jej wysokość.
Art. 415. Kodeksu cywilnego
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Art. 822 § 1. Kodeksu cywilnego
Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Czym jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie jest to instytucja prawa cywilnego uregulowana w Kodeksie Cywilnym. Zadośćuczynienie jest to domaganie się odpowiedniej kwoty za powstałą po jego stronie krzywdę.
Art. 445. [Zadośćuczynienie]
§1. W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
§2. Przepis powyższy stosuje się również w wypadku pozbawienia wolności oraz w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
§3. Roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.
Odszkodowanie, a zadośćuczynienie
Zdawałoby się, że pojęcie odszkodowania i zadośćuczynienia są bardzo podobne, stąd też często są mylone, a to z kolei prowadzi do błędnych wniosków. Odszkodowanie i zadośćuczynienie to zupełnie różne instytucje prawa cywilnego. Aby nie dochodziło do błędów i abyśmy nie zostali pokrzywdzeni, najlepiej skontaktować się z prawnikiem, który pokieruje nas w sprawie. Przeanalizuje on pod kątem prawnym jakie konkretnie dobra zostały naruszone oraz ustali na tej podstawie odpowiedni rodzaj rekompensaty. Odszkodowania są ukierunkowane na rekompensatę szkody majątkowej lub osobistej. Szkoda majątkowa jest to różnica między wartością początkową majątku poszkodowanego, a wartością po jej wystąpieniu.
Szkodą majątkową może być np. koszt odkupienia zniszczonych rzeczy, koszty remontu zniszczonego mieszkania, naprawy uszkodzonych rzeczy, koszty wynajmu nowych przedmiotów czekając na naprawę naszej własności, koszty leczenia (w tym leki czy rehabilitacja) itd.
Szkoda niemajątkowa jest w przypadku osób fizycznych spowodowana uszczerbkiem na zdrowiu fizycznym ale i psychicznym, może dotyczyć również osób prawnych i jednostek. Przykładami szkód niemajątkowych są wszelkie bóle fizyczne wskutek uszkodzenia ciała, uszczerbki na zdrowiu psychicznym spowodowane wszelkimi czynnikami, naruszenia dobrego imienia itd.
Należy pamiętać, że mamy do czynienia z takimi szkodami w czasie kiedy dzieją się one wbrew naszej woli. Odszkodowanie powinno w pełni pokrywać wyrządzoną szkodę czy utracone korzyści. Warto wskazać, że utracone korzyści to wszelkie profity jakie moglibyśmy osiągnąć przed wyrządzeniem szkody. Naprawienie szkody powinno być wykonane zgodnie z wolą poszkodowanego: poprzez przywrócenie poprzedniej wartości, ewentualnie poprzez wypłacenie poszkodowanemu odpowiedniej sumy pieniężnej.
Art. 362 KC
„Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.”
Natomiast zadośćuczynienie jest wyłącznie w formie pieniężnej za wyrządzone szkody niemajątkowe. Może być to również rekompensata za przeżycie traumatycznych zdarzeń które powodują u nas skutki uszczerbku na zdrowiu psychicznym które zostały wywołane podczas wykonywania szkody.
Art. 445 i 448 KC
„w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.”
Odszkodowanie jest to naprawienie powstałych szkód wskutek danego zdarzenia, odszkodowanie musi być równe do wyrządzonej szkody. Zadośćuczynienie jest to złagodzenie skutków spowodowanych wyrządzeniem szkody na osobie.
